انتخاب شغل و رشتهی کاری یا تحصیلی را شاید بتوان یک چالش هر روزه برای خیلیها دانست! ربطی به جایگاه اجتماعی و درآمد آن شغل هم ندارد. حتی گاها پزشکان متخصصی هستند که هر روز این سوال را از خود میپرسند که آیا باید همین کار را ادامه بدهم یا هنوز هم میتوانم شغلم را عوض کنم و به کار و حرفهی دیگری مشغول شوم؟
کم نیستند مهندسانی که حتی بعد از طی کردن مراتب بالای تحصیلی و گرفتن دکترا هم این سوال را از خود میپرسند که میخواهم با زندگیام چه کار کنم؟
پس این سوال که “وقتی بزرگ شدی میخواهی چه کاره شوی؟” گویا قرار است تا مدتها بعد از انتخاب رشتهی تحصیلی در دانشگاه هم به همراه ما بیاید و برای جمع کثیری از ما قرار نیست که به یک باره و در زمان انتخاب رشته و ورود به دانشگاه به پایان برسد و حل شود.
اتفاقاً این روزها بسیار هم رایج است که دانشجویانی را میبینیم که پس از ورود به دانشگاه واقعیتهای آن شغل یا رشتهای که از دوران کودکی میخواستهاند در آن بدرخشند را دیدهاند و آن زمان بوده که تازه سوالات و چالشهای جدید و مهمی در سر راهشان قد علم کردهاند.
اما چه میشود کرد؟
شاید در اینجا و با دیدن عنوان این کتاب به دنبال یک مدل خاص و یا یک فرم امتیاز دهی باشید که بتوانید در آن با امتیاز دادن به 100 سوال از 0 تا 5 و در نهایت محاسبهی امتیاز خودتان متوجه شوید که باید به سمت چه رشتهای بروید یا به قول بعضیها برای چه کاری ساخته شدهاید.
یا اینکه احتمالا به دنبال اطلاعاتی از این دست هستید که به شما بگویند “پزشکی اشباع شده! داروسازی هم سخت است، پس بهتر است دندان پزشکی بخوانید.”
و یا اینکه “مکانیک و برق برای قدیمها بود! الان یا باید بروی عمران یا کامپیوتر!”
یا این گزاره که در ایران روانشناسی خواندن به درد نمیخورد، ولی وکالت پول خوبی دارد، بهتر است حقوق بخوانی!
خیر. توصیه میکنم اگر به دنبال یک لقمهی آماده و یک نسخهی از قبل پیچیده برای تصمیم گیری در مورد سرنوشتتان میگردید قبل از هر چیز این کتاب را همچون یک تکه آتش گداخته به سمت دیگری پرتاب کنید و پس از آن به نزد نویسنده و مشاور دیگری بروید.
چراکه ما معتقدیم مقولهی استعدادیابی و هدایت تحصیلی ذاتاً فرمول مشخصی ندارد و باید به صورت جزیرهای و چند بعدی بررسی کنید که آیا به یک رشته و حرفهی خاص علاقه دارید یا خیر و همینطور برای بررسی استعداد خودتان در یک زمینهی خاص باید مدت زمان نسبتا زیادی را صرف بررسی و تحقیق شخصی کنید تا بتوانید در عمل به کشف این موضوع دست پیدا کنید.
به هر حال در این نوشته قرار بر این نیست که به صورت مستقیم در مورد رشتههای مختلف صحبت کنیم و یا قالب دیدمان را محدود به سیستم آموزشی و کنکور ایران و دانشگاهها و رشتههای در دسترس امروز کشورمان کنیم.
تصمیم ما بر آن است که تا جای ممکن و با استفاده از منابع مختلف و کاربردی در دسترس، بیشتر و بهتر ببینم و با چشم انداز وسیعتری به موضوعات مورد بحثمان بنگریم و آنها را تحلیل کنیم.
.
.
بگذارید هدفم را به نحو دیگری بیان کنم!
من، به عنوان نویسندهی این اثر تا همین چند ماه پیش درگیر این سوال بودم که حسام جان! بالاخره قرار هست با زندگیات چه کنی؟
بله! تا پایان دوران علوم پایه مشغول پاسخ دادن به این سوال بودم و عملا مشاورههای هدایت تحصیلی و مسیر شغلی و انتخاب رشتهی من از دوران راهنمایی تا همین چند ماه پیش و اواخر دوران علوم پایه هم ادامه داشت!
به یک سری دیدگاه و یک سری حرف درست و غلط در این زمینه رسیدم که آنها را برای خودم مثل پازل کنار هم چیدم و نتیجه این شد که الان در جایی هستم که دارم از مسیر خودم لذت می برم و در تلاشم که رویای خودم را بسازم و با آن رویا به زندگیام ارزش بدهم. همین.
در ادامه با هم به سفری خواهیم رفت که احتمالا تا چندین و چند سال بعد از تمام کردن این کتاب هم برای شما ادامه خواهد داشت. با این حال امیدواریم پایان این سفر را بتوانیم در کنار افتخاراتمان جشن بگیریم و از مسیری که رفتهایم لذت برده باشیم.
میزون باشین و موفق
محمد حسام سوف باف سرجمعی
مدیر اجرایی گروه مشاوره تحصیلی فارانیوم